براي آشنائي سريعتر با ساختار برنامه ++C يک برنامه ساده کوچک در اينجا ارائه مي شود که ممکن است در وحله اول کاملا قابل درک نباشد. توضيحات بيشتر درباره برنامه در دنباله آن داده شده است.
مثال. برنامه Hello.cpp يک پيغام را روي صفحه نمايش مي دهد.
/* HELLO.CPP */
#include <iostream>
using namespace std;
int main()
{
//print hello word on the screen
cout << "Hello World!\n";
return 0;
}
تابع اصلي
در زبان C برنامه از يک سري تابع (function) تشکيل مي شود (توضيحات بيشتر درباره تابع). هر برنامه الزاما يک تابع اصلي به نام main دارد که برنامه از آن شروع به اجرا مي کند.
نوع برگشتي تابع در خط اعلان تابع و قبل از نام تابع تعيين مي شود. که براي تابع اصلي معمولا نوع صحيح يا int درنظر گرفته مي شود. چون برخي از سيستم عامل ها نيازدارند برنامه مقداري را به آنها برگرداند تابع main يک عدد صحيح را بر مي گرداند تا سيستم عامل متوجه بشود که همه چيز درست است. البته در بعضي موارد تابع اصلي را مي توان به صورت void main() هم تعريف کرد. کلمه void مشخص مي کند تابع چيزي بر نمي گرداند.
مقداري که تابع بر مي گرداند در مقابل دستور return نوشته مي شود. اگر تابعي مقداري برنگرداند و از نوع void تعريف شده باشد نيازي به استفاده از دستور return در تابع نيست.
بدنه توابع و بلوک هاي کد مابين دو کروشه باز و بسته { } قرار مي گيرند. کروشه مرز يک بلاک از کد را معين مي کند. وقت کنيد که براي هر کروشه باز { يک کروشه بسته } بايد وجود داشته باشد.
int main()
{
return 0;
}
فايل هاي ضميمه
معمولا اولين عمل در هر برنامه C++ ضميمه کردن فايل هاي هدر است. فايل هاي هدر (include file) فايل هائي شامل تعاريف توابع يا کلاس ها هستند. اگر توابع يا متغيرهائي وجود دارند که در برنامه هاي مختلف مورد استفاده قرار مي گيرند بهتر است در يک فايل هدر قرار داده شوند، سپس فايل هدر در هرجائي که از آن استفاده مي شود ضميمه شود.
براي ضميمه کردن يک فايل به برنامه علامت # سپس include و نام فايل ضميمه در داخل < > ذکر مي شود.
اولين خط برنامه Hello.cpp فايل هدر iostream.h را ضميمه برنامه مي کند.
#include <iostream.h>
تعداد زيادي از فايل هاي هدر در ++C براي استفاده از توابع کتابخانه اي همراه با نصب کامپايلر در اختيار برنامه نويس قرار مي گيرند. يکي از اين فايل ها فايل هدر iostream.h است که توابعي براي عمليات ورودي و خروجي دارد. اگر اين فايل در ابتداي برنامه ضميمه شود کليه کلاس ها و توابع تعريف شده در آن قابل دسترسي هستند.
پسوند .h مشخص مي کند يک فايل هدر است. اگر کامپايلر C را استفاده مي کنيد پسوند .h بايد مشخص شود ولي در ++C نياز نيست. البته بهتر است که ذکر شود تا توسط کامپايلرها پشتيباني شود.
نمايش پيغام
تابع cout براي نمايش داده ها و پيغام ها روي صفحه نمايش بکار مي رود. اين توابع در فايل هدر iostream قرار دارد که بايد به برنامه ضميمه شده باشد.
cout << "Hello World!\n";
در زبان ++C يک رشته کاراکتري بايد بين دو علامت " " محصور شود
n\ به کامپايلر مي گويد از يک خط جديد شروع کند.
فضاي اسمي
فضاي اسمي (namespace) اجازه گروه بندي مجموعه اي از توابع يا اشياي سراسري را تحت يک نام مي دهد (توضيحات بيشتر درباره فضاهاي اسمي). وقتي يک فايل هدر اضافه مي شود محتويات آن در فضاي اسمي استاندارد std قرار مي گيرد. براي دسترسي به کتابخانه هاي استاندارد درون std بايد از عملگر :: استفاده شود.
مثال. وقتي iostream در برنامه ضميمه شده است براي دسترسي به تابع cout از اين کتابخانه بايد فضاي اسمي std قبل از آن و بدنبالش علامت :: تعيين شود:
Std::cout <<"Hello World!\n";
البته به سادگي مي توان با استفاده از عبارت using فضاي اسمي مورد استفاده را در برنامه تعيين کرد و به عناصر درون std تنها با صدازدن نامشان دسترسي پيدا کرد.
وقتي پسوند .h اضافه مي شود نيازي به اضافه کردن فضاي اسمي استاندارد نيست ولي به طور معمول بهتر است که از استاندارد ANSI/ISO تبعيت بشود و فضاي اسمي std توسط عبارت using تعيين شود.
نکته. کامپايلرهاي قديمي عبارت using را قبول نمي کنند.
توضيحات
توضيحات (comment) عباراتي هستند که هنگام ترجمه ناديده گرفته مي شوند. توضيحات شرح مرحله به مرحله از عمليات برنامه را براي برنامه نويس، يا هر فردي که روي کد برنامه کار مي کند، ارائه مي دهد.
در ++C دو روش براي ساختن توضيح وجود دارد؛ يک روش که براي توضيحات کوتاه است با علامت // شروع مي شود. کامپايلر از اين علامت تا انتهاي خط را به عنوان توضيح درنظر مي گيرد.
روش ديگر که معمولا براي توضيحات طولاني تر استفاده مي شود بستن توضيحات بين علائم /* */ است.
//print hello word on the screen
/* This is my first program in C++ */
نکته. توضيحات يک خطي به دنبال علامت // تنها در کامپايلرهاي ++C قابل استفاده است.